Poslední rozloučení s Klemensem Słowioczkem

Tuto reportáž věnujeme vzpomínce na Klemense Slowioczka, operního i operetního pěvce, sólisty Komické opery v Berlíně, ale především, stonavského rodáka, který nikdy nezapomněl na to, odkud pochází.

Je sobota 16. září krátce před polednem. Před římskokatolický kostel svaté Maří Magdalény přijíždí ostatky jednoho z významných rodáků obce Stonava Klemense Słowioczka. Místní svatostánek se pomalu plní rodinou, přáteli, známými, kamarády i spolužáky, prostě všemi, kteří jej znali a vážili si jej.

Klemens Słowioczek byl totiž nejen skvělý zpěvák, který svým pěveckým nadáním přes třicet let obohacoval repertoár Komické opery v Berlíně, ale vždy byl příkladem toho, jak se má člověk chovat k ostatním.

Lech Gattnar, bývalý student Klemense Słowioczka: „Já osobně budu vzpomínat jako na člověka, který je srdečný a dobrý. To mě na něm nejvíce inspirovalo, ta vlídnost, s jakou se vždycky choval.“

Hudba Klemense Słowioczka provázela celý život, a to i po návratu do své vlasti, potažmo do rodné Stonavy.

Klemens Słowioczek miloval Beskydy i zdejší přírodu, ale především byl vždy hrdý na to, že je stonavák. Pokud měl příležitost, svým zpěvem obohacoval nejednu zdejší kulturní událost.

Nezapomenutelné jsou jeho koncerty v kostele u příležitosti stonavských poutí po jeho návratu z Německa. S kamerou jsme jej zachytili ale také během koncertů s místním smíšeným pěveckým sborem Stonava, sborem TA Grupa i hornickou kapelou Stonava.

Své životní nabyté pěvecké zkušenosti velmi rád předával dál. Byl pedagogem nejen na ostravské univerzitě, ale své rady předával i mimo ni.

Juraj Čiernik, bývalý student Klemense Słowioczka: „Právě jsme konstatovali se spolužáky, že když přišla ta smutná zpráva, tak první vzpomínka byla velmi zářná a krásná, protože on byl velmi zářný člověk a obrovský milník pro nás, pro všechny.“

Během zádušní mše svaté, kterou sloužil páter Petr Černota, zazněly skladby v podání jeho žáků Lecha Gattnara, Juraje Čiernika a především pak Sboru přátel zpěvu Permoník.

Martina Juríková, bývalá studentka Klemense Słowioczka: „Když jsem zjistila, že se vrátil z Berlína, tak to byl právě on, od koho bych se chtěla ještě něco naučit. On měl vliv nejen na mě, ale na všechny „Permoníky“, protože tím, že jsem sbormistrem Permoníku, tak něco z otisku jeho hlasové techniky a dobrosrdečnosti věří, že předávám dál všem dětem.“

Klemens Słowioczek byl velkým podporovatelem mladých hudebních talentů. Jeho jméno bude navždy spojeno se soutěží v ansámblovém zpěvu Stonavská Barborka.

Josef Melnar, ředitel Leo Clemens – Stonavská Barborka: „Klemens Słowioczek zůstane v mé mysli jako nezapomenutelná osobnost. Byl to člověk, který byl inspirativní a velký profesionál. Jsem velmi šťastný, že jsem ho mohl v životě potkat.“

Tomáš Bařák, zástupce ředitele Leo Clemens – Stonavská Barborka: „Zřídil speciální cenu pro studenty. Ta cena se zaměřila na jejich dramatický projev při zpěvu a vždycky ji rád sám předal a studenti ji rádi získávali, protože vždycky s vtipem a radostí ji předával těmto lidem.“

Radka Veselá, členka soutěžního ansámblu interpretační soutěže Stonavská Barborka: „Vždycky přišel, byl vysoký, mohutný a vždycky v dobré náladě s krásným hlubokým hlasem přišel, tak co Radečko, jakpak se máte? Vždycky na něj budu vzpomínat s láskou.“

Johana Juríková, členka soutěžního ansámblu interpretační soutěže Stonavská Barborka: „Jeho mikulášská překvapení, kdy se nastrojil do mikulášského kostýmu, tak s humorem sobě vlastním a charismatem sobě vlastním, nás dokázal všechny do té hry neskutečně vtáhnout. Ráda na to vzpomínám s upřímnou a hlubokou láskou.“

---

Pożegnanie z Klemensem Słowioczkiem

Klemens Slowioczek v dětství navštěvoval polskou základní školu ve Stonavě, později pak polské gymnázium v Orlové. Po návratu z Berlína zpět do své rodné obce spolupracoval s místním smíšeným pěveckým sborem Stonava i komorním sborem TA Grupa.

Z Klemensem Słowioczkiem przyszli pożegnać się również jego rodacy z Zaolzia, przyjaciele z polskich zespołów, koledzy z lat szkolnych spędzonych w stonawskiej podstawówce i Polskim Gimnazjum w Orłowej.

Marian Jędrzejczyk, kolega z Polskiego Gimnazjum w Orłowej: „Jak był w Gimnazjum, to grał na różnych instrumentach. I nagle jak poszedł na konserwatorium, okazało się, że śpiewa. Jak jeździł potem z Berlina na nasze spotkania, to zawsze oczywiście, to już tutaj było powiedziane kilkakrotnie, śpiewał Pyk pyk z fajeczki.”

To właśnie tą piosenką Klemens Słowioczek zwrócił na siebie uwagę uczących śpiewu.

Klemens Słowioczek, barytonista: „Po maturze w Gimnazjum im. Słowackiego w Orłowej odeszłem do Ostrawy na konserwatorium. Przy konserwatorium dwa lata śpiewałem także już w chórze. Trzeba było coś przyrobić, rodzice za dużo pieniędzy nie mieli. Później poszedłem studiować JAMU w Bernie. Już w trzecim semestrze przyszła propozycja ostrawskiego teatru, od szefa Pinkasa, że jadą do Włoch a nie mają Figara. Musiałem więc za 4 tygodnie nauczyć się całej partii w trzy i półgodzinowej operze po włosku.”

Nie jest się prorokiem we własnym kraju. To przysłowie stało się również udziałem Klemensa Słowioczka.

Klemens Słowioczek, barytonista: „Wygrałem konkurs Praskiej Wiosny. Lecz tam dyrektorowi Teatru Narodowego przyszkadzało, że ‘vy jste tam z toho Ostravska, vy máte ten polský přízvuk´. Tak że nie byli zainteresowani. Ale zainteresowanie przejawił szef Opery Komicznej, Komische Oper, w Berlinie. Zaprosił mnie do siebie i tam śpiewałem już potem Figara po niemiecku.“

Po trzydziestu latach Klemens Słowioczek powrócił z Berlina do Stonawy.

Andrzej Feber, senator, wicewójt Stonawy: „Objąłem funkcję wójta Gminy Stonawa. Potrzebowaliśmy między innymi również podnieść poziom kultury naszej, stonawskiej. Wtedy zwróciłem się do Klemensa, czy by nam pomógł tutaj koncertować w kościele.“

Klemens Słowioczek, barytonista: „Zburzyli dwa domy, wszystko. Lecz dzięki wójtowi Andrzejowi Febrowi otrzymałem w Domu Robotniczym pod numerem 410 możliwość mieszkania, otrzymałem z powrotem dowód osobisty, ponieważ przedtem Pragokoncert zmusił mnie wyprowadzić się do Niemiec. No, niektorzy uciekali, a mnie zmusili się wyprowadzić, że tam mam rodzinę, że śpiewam, że nie mają interesu, aby dostawali pieniądze.“

Klemens Słowioczek powrócił w rodzinne strony i przyjął propozycję prowadzenia nauki śpiewu na wydziale Uniwersytetu Ostrawskiego.

Klemenens Słowioczek, barytonista: „Kiedy miałem 65 lat, powiedziałem sobie: Już koniec ze wszystkim. Ale co, w tym roku znowu zaczęło się w Ostrawie, w operetce Polska krew. Czyli do polskiej krwi to pasuje, bo to jest nasza krew.“

Danuta Siderek, TA Grupa: „Dostaliśmy zaproszenie na premierę Polskiej krwi do Ostrawy. Słysząc jego głos, po prostu się zakochałam, nie tylko ja, nie byłam sama, wszystkie żeśmy się zakochały. Podeszłyśmy do niego, czy by nie chciał nam pomóc w TA Grupie, podszkolić nas w technice śpiewu.“

Niezapomniana była również partia solowa Słowioczka w Hymnie Trzeciego Tysiąclecia.

Marta Orszulik, dyrygent chóru Stonawa: „Utwór Hymn Trzeciego Tysiąclecia przywiozła koleżanka Ania Kiszka z Suchej ze studiów dyrygenckich w Koszalinie. I właściwie myśmy ten utwór na naszym terenie wykonywali jako pierwsi.”

---