Mimořádná zpráva:
Načítám...
  • Načítám...
>

Osiemdziesiąt lat temu w fabryce Kohna....

  • Stonava,

W kwietniu mija 80. rocznica niemieckiej masowej akcji represyjnej wobec polskich elit na Śląsku Cieszyńskim znanej pod skrótem Akcja AB.

W tym roku z powodu epidemii nie odbyły się w zaolziańskich miejscowościach tradycyjne uroczystości wspomnieniowe pod tablicami ofiar z okazji Miesiąca Pamięci Narodowej.    

Mečislav Borák, historyk (nagranie z 2010 r.): „Masowe aresztowania, te przyszły w kwietniu, w maju 1940 r., trochę wcześniej od Generalnego Gubernatorstwa, gdzie ta akcja kulminowała dopiero  w maju, czerwcu jeszcze w lipcu, w późniejszych miesiącach.”

Na Zaolziu Akcja AB kojarzy się z budynkiem byłej fabryki Kohna, w którym po wojnie znajdowały się magazyny przedsiębiorstwa Oseva.

Mečislav Borák, historyk (nagranie z 2010 r.): „Tych aresztowanych było tyle, że  nie wystarczało więzienie w budynku gestapo po czeskiej stronie albo więzienie cieszyńskie po drugiej stronie Olzy, i gestapo zdecydowało się wykorzystać budynek byłej fabryki mebli Kohna w Czeskim Cieszynie, bo była tam przestrzeń, dobrze było można to miejsce pilnować, i co główne, było to kilka kroków od dworca, z którego wyjeżdżały pociągi do obozów. Wiemy o tym, że przez tę fabrykę przeszło minimalnie tysiąc aresztowanych Polaków z Zaolzia.”

Była to przede wszystkim inteligencja, ale też działacze społeczni - robotnicy i rolnicy. Wśród nich kilku mieszkańców Stonawy, np. nauczyciel Henryk Biłko, górnicy Antoni Folda, Ferdynand Kolondra, Alojzy Motyka, Franciszek Pękała czy kupiec Alojzy Kafka.   

Mečislav Borák, historyk (nagranie z 2010 r.): „Są materiały archiwalne, np. w Archiwum w Cieszynie w zespole zbiorowym Stammlager Teschen tam są wzmianki o dziesiątkach aresztowanych, którzy poszli potem z więzienia cieszyńskiego do Sachsenhausen, Dachau, do tych starych obozów niemieckich, ale również do Mauthausen i obok niego cztery kilometry powstawał wtedy nowy obóz Gusen, i w tym ostatecznie skończyło najwięcej Polaków z Zaolzia, ponad trzy setki.”

Przed rozbiórką budynku byłej fabryki Kohna tablica upamiętniająca więzione tu ofiary przed ich deportacją do obozów koncentracyjnych przechowywana była w piwnicach czeskocieszyńskiego ratusza. Obecnie znajduje się już na obelisku przed placem budowy, gdzie po rewitalizacji ma stanąć terminal transportowy łączący dworzec autobusowy z parkingiem Zaparkuj i Jedź.

Nahlásit chybu




Správa železnic, státní organizace Bohumín
Bohumín
od 30 000 Kč/měsíc

Detail